«Ενοχλεί» η Sony και κάποιοι αντιδρούν_

Είναι γεγονός, αδιαμφισβήτητο, ότι η Sony μάς έχει δώσει μερικά από τα πιο αξιόλογα παιχνίδια των τελευταίων δεκαετιών, μέσα απ’ τον κατάλογο των αποκλειστικών τίτλων του PlayStation. Πλέον, το brand της κονσόλας έχει γίνει συνώνυμο με την εξαιρετική ποιότητα και τα υψηλά στάνταρ στην παραγωγή των παιχνιδιών, ειδικά όταν πρόκειται για first-party περιπτώσεις, για παιχνίδια που αναπτύσσονται από εταιρείες που ανήκουν στη Sony.

Σε PlayStation παίξαμε The Last of Us, God of War, Bloodborne, Uncharted, Horizon Zero Dawn, μεταξύ πολλών άλλων, συνήθως ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτων τίτλων. Πλέον, όμως, η Sony έχει αρχίσει να διαφοροποιεί την τακτική της και να φέρνει τις αποκλειστικότητες του PlayStation σε PC. Είναι μία κίνηση που έχει οδηγήσει σε συζητήσεις σχετικά με την έννοια του exclusivity και έχει προκαλέσει κάποιες αντιδράσεις στον πυρήνα του fanbase της κονσόλας της Sony. Λίγες αντιδράσεις, μάλλον, αλλά υπαρκτές.

Η μεταφορά των first-party τίτλων του PlayStation σε υπολογιστές ξεκίνησε με το Horizon Zero Dawn, που έφτασε στα PC στις 7 Αυγούστου του 2020. Το ίδιο παιχνίδι κυκλοφόρησε αρχικά σε PlayStation 4 το 2017. Πριν από τον τίτλο της Guerrilla Games είχαμε μερικές ακόμα μεταφορές τέτοιου τύπου, με προηγουμένως αποκλειστικά για PlayStation third-party παιχνίδια. Τα Journey, Heavy Rain, Nioh, Detroit: Become Human και Death Stranding είναι μερικά παραδείγματα παιχνιδιών που αρχικά κυκλοφόρησαν μόνο για τις κονσόλες της Sony και στη συνέχεια ήρθαν στα PC. Ας μην μιλήσουμε για τους τίτλους που είδαν πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα μεταξύ PlayStation και PC, αλλά ας δούμε καλύτερα τις πιο πρόσφατες περιπτώσεις.

Όπως και να ‘χει, όλοι οι τίτλοι που ήρθαν σε PC από το PlayStation, πρώτα έμειναν αποκλειστικοί για την κονσόλα για αρκετό χρόνο, περίπου έναν χρόνο κάποιοι, και σχεδόν τρία χρόνια άλλοι. Επίσης, δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής first-party παιχνίδι που να βγήκε ταυτόχρονα σε PC και PlayStation.

Σιγά-σιγά, αρχίζει να διακρίνεται το πλάνο της Sony, να διαγράφεται η στρατηγική της, που σε γενικές γραμμές είναι κατανοητή, λογική, και δεν είναι ζημιογόνα για το κοινό της εταιρείας. Τι είναι ένα αποκλειστικό παιχνίδι, άλλωστε, αν όχι ένα μέσο που στοχεύει στην αύξηση των πωλήσεων του hardware, των κονσολών σε αυτήν την περίπτωση; Αν ξέρεις ότι το PlayStation έχει όλα αυτά τα παιχνίδια και ότι δεν υπάρχει τρόπος να τα παίξεις αλλού, σίγουρα αυξάνονται οι πιθανότητες να προχωρήσεις στην αγορά της κονσόλας. Δεν είναι όμως τόσο απλό, γιατί ο παράγοντας του χρόνου αλλάζει τα δεδομένα.

Ως έχει, η στρατηγική της εταιρείας δίνει ένα «προβάδισμα» στους χρήστες του PlayStation, αφού τους επιτρέπει να παίξουν πρώτα τα παιχνίδια στις κονσόλες τους, μερικές φορές μάλιστα με μεγάλη χρονική διαφορά. Τρία χρόνια, που είναι ο χρόνος που χρειάστηκε για το Horizon Zero Dawn να κυκλοφορήσει σε PC, είναι σημαντικό διάστημα για το gaming. Η Microsoft ακολουθεί διαφορετική προσέγγιση για την κονσόλα της, βγάζοντας τους τίτλους ταυτόχρονα σε PC και Xbox, αλλά εκεί είναι διαφορετικό ζήτημα γιατί μιλάμε για platform holder. Για τη Sony, φαίνεται πως το μοντέλο που βγάζει περισσότερο νόημα επιχειρηματικά είναι η κυκλοφορία ενός μεγάλου τίτλου σε PlayStation και η παραμονή του σε καθεστώς αποκλειστικότητας για αρκετό διάστημα ώστε να μεγιστοποιηθούν τα κέρδη που θα επιφέρει. Η εταιρεία που κατέχει την πλατφόρμα, η Sony, δίνει μπάτζετ για αυτές τις κυκλοφορίες και περιμένει αύξηση των πωλήσεων της κονσόλας της εξαιτίας των δυνατών της τίτλων. Όταν πλέον θεωρηθεί πως ένα παιχνίδι έφτασε στα όριά του και εξάντλησε τις δυνατότητές του για ισχυρή ώθηση των πωλήσεων, τότε είναι μία καλή στιγμή για να έρθει σε PC και να ωθήσει τις πωλήσεις του, αλλά και τη φήμη του και άρα το συνολικό κοινό του.

Εφόσον μιλάμε για σημαντικά χρονικά διαστήματα μεταξύ κυκλοφοριών, είναι πολύ πιθανό η στρατηγική αυτή να φέρει κόσμο στις κονσόλες της Sony όταν η ποιότητα των παιχνιδιών συνεχίζει να θεωρείται δεδομένη. Ένα μεγάλο μέρος του συνολικού gaming κοινού, αν σκεφτούμε πόσο μεγάλο είναι το μερίδιο που παίζει σε PC, δεν είχε παίξει ποτέ το Horizon Zero Dawn και δεν ήξερε από πρώτο χέρι γιατί έγινε τόσο μεγάλη επιτυχία. Όταν όμως δόθηκε η δυνατότητα στους χρήστες των υπολογιστών να απολαύσουν τον εξαιρετικό τίτλο της Guerrilla Games, άνοιξε και ένα «παράθυρο» για το μέλλον, αφού είναι πιθανό να θελήσουν να παίξουν και το sequel που δεν έχει ακόμη κυκλοφορήσει και το οποίο θα έρθει μόνο σε PS4/PS5 (για αρχή έστω). Έτσι, αν συνεχίσει η Sony στο ίδιο μοτίβο, μπορεί να έχουν περάσει χρόνια, από ένα έως τρία κατά προσέγγιση, μέχρι να υπάρξει η δυνατότητα να δούμε το Horizon Forbidden West σε PC.

Μιλάμε για μεγάλα διαστήματα σε gaming χρόνο, αν σκεφτούμε για παράδειγμα πως το Uncharted 2 και το 3 είχαν διαφορά δύο περίπου χρόνων και τα δύο Horizon θα έχουν πέντε. Με λίγα λόγια, η απόφαση της Sony να φέρει τους αποκλειστικούς τίτλους της σε PC δείχνει να είναι σωστή και κερδοφόρα για την εταιρεία, οικονομικά αλλά και όσον αφορά το “word of mouth”. Εξάλλου, όλο και περισσότερο φαίνεται πως στο μέλλον θα έχει περισσότερη σημασία το «οικοσύστημα» που χτίζει ένα brand και όχι τόσο η δυνατότητα για πωλήσεις του hardware -ας μην ξεχνάμε το μοντέλο του Game Pass της Microsoft ή το PlayStation Now που είναι διαθέσιμο σε PC. Οι προσεγγίσεις αυτές δίνουν στον κόσμο περισσότερες επιλογές, θολώνουν τα όρια μεταξύ των ξεχωριστών συστημάτων και κάνουν το gaming πιο ευέλικτο, περισσότερο προσβάσιμο προς μεγαλύτερο μέρος του κοινού.

Άρα, υπάρχει κάποιο πρόβλημα; Σίγουρα θα έχετε δει -ή και κάνει- σχόλια που εκφράζουν δυσαρέσκεια για τη μεταφορά ενός PlayStation exclusive τίτλου στα PC, με πρόσφατο παράδειγμα το God of War που θα έρθει σε υπολογιστές τον Ιανουάριο. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό παιχνίδι, που μέχρι στιγμής μόνο οι χρήστες του PlayStation μπορούσαν να απολαύσουν. Τώρα που πάει να σπάσει αυτή η «μοναδικότητα», μερικοί παίκτες δυσανασχετούν. Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό;

Οι fans μιας μουσικής μπάντας σπάνια προσπαθούν να την κρατήσουν για τον εαυτό τους. Αντίθετα, προτείνουν σε φίλους και γνωστούς τα τραγούδια της, ξέροντας ότι είναι προσβάσιμα σε όλους χωρίς περιορισμούς. Το ίδιο συμβαίνει με τα περισσότερα είδη διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Ακόμα και σε μέσα που χαρακτηρίζονται από ξεχωριστό περιεχόμενο για διαφορετικές πλατφόρμες, δεν βλέπουμε συχνά τέτοιου είδους αντιδράσεις. Δεν συνηθίζεται, ας πούμε, δυσαρέσκεια για τη μεταφορά μιας τηλεοπτικής σειράς σε άλλο κανάλι, αν δεν αφαιρείται από το αρχικό που τη φιλοξενούσε. Εφόσον μπορείς να συνεχίσεις να παρακολουθείς το αγαπημένο σου σόου στο κανάλι όπου έχεις εγγραφεί, πώς επηρεάζεσαι αρνητικά όταν η σειρά αυτή εμφανίζεται και σε άλλη πλατφόρμα;

Τελικά, για οποιδήποτε μέσο κι αν μιλάμε, πώς μας οφελεί η αποκλειστικότητα; Όταν η εταιρεία που βρίσκεται πίσω από τις δημιουργίες βγάζει περισσότερα χρήματα με το να διαδίδει το έργο της σε πιο πολύ κόσμο, μάλλον θα έπρεπε να χαιρόμαστε. Θα έπρεπε να το βλέπουμε ως κάτι θετικό επειδή έτσι θα μπορούμε να μιλήσουμε με περισσότερους ανθρώπους για τα αγαπημένα μας παιχνίδια (ή σειρές, ταινίες ή οτιδήποτε), αλλά και επειδή η εταιρεία που μας δίνει τα έργα αυτά σημειώνει επιτυχία και θα μπορεί να μας δίνει εφάμιλλα ή και καλύτερα στο μέλλον. Θα περίμενε κανείς ότι, αν αγαπάμε ένα προϊόν ψυχαγωγίας, θα θέλαμε να το προτείνουμε σε όλους τους γνωστούς μας. Αυτό δεν κάνουμε με τις τηλεοπτικές σειρές, για παράδειγμα, ή με τη μουσική; Αντί να περηφανευόμαστε πως μόνο εμείς μπορούμε να παίξουμε ένα τρομερό παιχνίδι, δεν είναι πιο ευχάριστο να μπορούμε να μοιραστούμε τη χαρά, χωρίς να χάνουμε απολύτως τίποτα;

Φαίνεται πως αυτή η προστατευτική διάθεση απέναντι στις αποκλειστικότητες είναι ένα βαθύ ζήτημα, που μπορεί να αναλυθεί με διάφορους τρόπους. Όταν δεν υπάρχει κανένα απολύτως προσωπικό όφελος, γιατί μας νοιάζει αυτή η δική μας εκλαμβανόμενη μοναδικότητα; Η ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει σε ένα σύνολο είναι δυνατή, είναι κινητήρια δύναμη. Κινητήρια δύναμη είναι επίσης και η επιθυμία δικαιλόγησης της επιλογής «στρατοπέδου», της αιτιολόγησης της ανάγκης για υπέρμετρη υποστήριξη μιας εταιρείας, ακόμα και όταν δεν πρόκειται πράγματι για υποστήριξη. Η Sony είναι χαρούμενη και βγάζει χρήματα φέρνοντας παιχνίδια σε PC, αλλά ένα μέρος του fanbase της δυσανασχετεί, επειδή, αν όλες οι αποκλειστικότητες έρθουν στους υπολογιστές, θα χαθεί ελαφρώς η αίσθηση της ταυτότητας ενός μέρους του fanbase αυτού -έτσι το εκλαμβάνει έστω- και θα είναι δυσκολότερο να αιτιολογήσεις την επιλογή της κονσόλας. Αν δεν έχει αποκλειστικούς τίτλους το PlayStation, γιατί το αγόρασα; Γιατί δεν πήρα Xbox ή PC;

Όμως, δεν είναι ακριβώς έτσι. Μπορεί να νιώθεις ότι σιγά-σιγά εξαφανίζονται οι λόγοι αγοράς της αγαπημένης σου κονσόλας, αλλά αυτό δεν ισχύει. Αντίθετα μάλιστα, προκύπτουν νέοι λόγοι αγοράς, για περισσότερο κόσμο. Εφόσον η Sony κινείται σε παραδοσιακά λημέρια και βασίζεται σε αποκλειστικότητες, αποκλείεται να δούμε ταυτόχρονη κυκλοφορία του επόμενου The Last of Us σε PC και PlayStation. Δεν υπάρχει καμία τέτοια περίπτωση, εκτός αν η Sony αλλάξει ριζικά την προσέγγισή της και κινηθεί περισσότερο προς τις συνδρομητικές υπηρεσίες, για παράδειγμα. Μέχρι τότε, είναι σίγουρο ότι για να παίξουμε έναν νέο τίτλο του PlayStation θα πρέπει να έχουμε την κονσόλα, για τα πρώτα χρόνια της κυκλοφορίας του έστω. Ακόμα, ίσως κάποιοι αισθάνονται «χαμένοι» επειδή πλήρωσαν full price για ένα παιχνίδι στο PlayStation το οποίο αργότερα οι κάτοχοι PC μπορούν να πάρουν -αναβαθμισμένο μάλιστα- σε χαμηλότερη τιμή. Αυτό πράγματι ισχύει, αλλά το ίδιο -περίπου- ισχύει και για όσους αγοράσουν PlayStation μερικά χρόνια μετά την κυκλοφορία της κονσόλας… Γενικά, ο χρόνος έχει σημασία όταν μιλάμε για gaming κυκλοφορίες, μεγαλύτερη απ’ ό,τι σε άλλα μέσα διασκέδασης, γιατί έχουμε να κάνουμε με μηχανισμούς gameplay που εξελίσσονται αλλά και με γραφικά που βελτιώνονται με τον καιρό.

Και, επίσης, δεν γνωρίζουμε καν αν η Sony σκοπεύει να μεταφέρει όλα τα παιχνίδια της στα PC. Για την ώρα έχουμε δει (μιλώντας για first-party) τα Days Gone και Horizon Zero Dawn, ενώ αναμένονται τα Uncharted: Legacy of Thieves Collection και God of War. Υπάρχουν πολλά ακόμα, τα οποία δεν έχουν αναφερθεί ως πιθανές κυκλοφορίες για τους υπολογιστές. Έτσι, η Sony ήδη αφήνει αρκετό διάστημα για να «σπάσει» μια αποκλειστικότητα, και δεν ξέρουμε καν για πόσες θα το κάνει αυτό. Άρα, μην ανησυχείτε, δεν παθαίνει τίποτα το PlayStation, ούτε κι εσείς βέβαια. Δεν είναι κάποιο κλειστό κλάμπ, είναι παιχνίδια εξαιρετικής ποιότητας και είναι ευχάριστο να τα βλέπουμε σε περισσότερες πλατφόρμες, για να τα απολαμβάνει πιο πολύς κόσμος, αλλά και για να αυξάνονται οι πωλήσεις παιχνιδιών και κονσολών. Είναι -σχετικά- απλά τα πράγματα. Όπως έχει δηλώσει και η ίδια η Sony μέσω του Jim Ryan για την αλλαγή πορείας αναφορικά με τις μεταφορές σε PC, είναι ευκαιρία να παιχτούν τα παιχνίδια από ένα ευρύτερο κοινό, ενώ παράλληλα προκύπτουν οικονομικά οφέλη για την εταιρεία, όσο το κόστος ανάπτυξης ανεβαίνει και ταυτόχρονα η ευκολία μεταφοράς σε PC αυξάνεται. Άρα, είναι μία απλή απόφαση.  Μερικές φορές, it’s all about the business, αλλά αν δεν μας επηρεάζει αυτό αρνητικά, πού είναι το πρόβλημα;