Τηλεοράσεις για next-gen gaming, τι χρειάζεται να ξέρεις_

Οι τηλεοράσεις έχουν γίνει το αγαπημένο μέσο εκατομμύρια χρηστών, αφού πέρα από την προβολή περιεχόμενου από κάποια πηγή, λειτουργούν και αυτόνομα έχοντας πλήθος εφαρμογών και λειτουργιών που τους προσδίδουν το “smart” στην ονομασία τους.

Τι είναι αυτό που ψάχνουμε όμως σε μια τηλεόραση για την κονσόλα ή το gaming PC μας; Πολλά, είναι η σύντομη απάντηση, αλλά εάν έχετε κάτι συγκεκριμένο στο νου σας, καλό είναι να συνεχίσετε την ανάγνωση μιας και μεταφέρουμε χρήσιμες πληροφορίες για όποιον έχει ‘ψηθεί’ για μια νέα τηλεόραση για το δωμάτιο ή το σαλόνι του.

Σε αυτό το άρθρο θα κρατήσουμε τα απαραίτητα, για να ξέρεις την επόμενη φορά που επισκεφθείς κάποιο κατάστημα, ή όταν χαθείς online αναζητώντας την καλύτερη επιλογή.

Τύπος panel και Ανάλυση, τα νούμερο ένα specs που (θα έπρεπε να) κοιτάμε.

Δύο βασικά συστατικά θα λέγαμε πως ξεχωρίζουν ανάμεσα στα δεκάδες features των σημερινών τηλεοράσεων. Μπορεί το μέγεθος να παίζει ρόλο, ωστόσο υπάρχουν και άλλα δεδομένα που πρέπει να λάβουμε υπόψιν και θα μας εντυπωσιάσουν ακόμα πιο εύκολα. Ένα είναι η ανάλυση και δύο ο τύπος του panel που χρησιμοποιείται – πράγματα που παίζουν καθοριστικό ρόλο στις επιδόσεις της τηλεόρασης.

Ένα τόσο φωτεινό δωμάτιο και η τηλεόραση είναι ευανάγνωστη. Αυτό σημαίνει: προσοχή στο marketing, μιας και οι πραγματικές επιδόσεις μπορεί να σας εκπλήξουν.

Πλέον είναι δεδομένο ότι το 4K είναι must, με μερικές Full HD να εμφανίζονται σποραδικά στις λίστες των καταστημάτων, γιατί είναι προσιτές και πωλούνται σα ζεστά ψωμάκια. Στις τελευταίες θα καταφύγουμε μόνο εάν τα χρήματα που θέλουμε να διαθέσουμε είναι περιορισμένα ή όταν δεν έχουμε ιδιαίτερες απαιτήσεις από το σύστημά μας. Εκεί, το Full HD ακόμα και σήμερα είναι ιδανικό εφόσον πλαισιώνεται και από αξιόλογα χαρακτηριστικά. Όχι και τόσο συχνά δηλαδή.

Ο τύπος του panel είναι υπεύθυνος για μεγάλο μέρος της ποιότητας που παίρνουμε από μια τηλεόραση, ενώ τρεις είναι οι βασικοί τύποι panel: IPS, VA και OLED, ο τελευταίος είναι από μόνος του μια ξεχωριστή κατηγορία από τις δύο προαναφερθείσες LCD τεχνολογίες. Οι IPS είναι πολύ πιο σπάνιες στην αγορά των τηλεοράσεων ενώ συχνά επικρατούν και παρεμφερείς τύποι όπως το ADS.

Οι IPS οθόνες βρίσκονται για χρόνια ανάμεσά μας φέροντας μερικά από τα σημαντικότερα θετικά, που είναι η πιστότητα των χρωμάτων στοιχείο που αναζητούν οι επαγγελματίες και οι καλές γωνίες θέασης, όμως έχουν μέτριο contrast σε σχέση με τις VA για παράδειγμα. Για πολλούς οι IPS είναι η νούμερο ένα επιλογή όταν δουλεύουν με σχεδιαστικά προγράμματα, ενώ δίνουν δειλά-δειλά τη θέση τους στα VA monitors. Σημειώνεται ότι IPS panels στις τηλεοράσεις είναι κάτι, λίγο πιο σπάνιο, οπότε τον συγκεκριμένο τύπο panel θα τον βρούμε στις desktop οθόνες.

Τα OLED είναι νέου τύπου panels και κατασκευαστικά από τα ακριβότερα γι’ αυτό και τοποθετούνται μονάχα σε ακριβότερες τηλεοράσεις, αν και τελευταία βλέπουμε την είσοδό τους σε όλο και περισσότερα μοντέλα. Σκεφτείτε ότι κατά πάσα πιθανότητα, το smartphone που έχετε δίπλα σας ενσωματώνει μια τέτοια οθόνη, με τη μορφή AMOLED.

Ο Organic Light Emitting Diode είναι αρκετά μοναδικός τύπος και σε αυτόν, κάθε pixel αποτελεί ξεχωριστό στοιχείο που διαθέτει τον δικό του οπίσθιο φωτισμό. Ως εκ τούτου ένα pixel μπορεί να είναι αναμμένο σε ένα συγκεκριμένο χρώμα, με το δικό του οπίσθιο φωτισμό, ενώ το γειτονικό του μπορεί να είναι τελείως κλειστό – σβηστό κάτι που οδηγεί σε εξαιρετικά υψηλό contrast ratio και πραγματικά κορυφαία μαύρα.

Burn in στις OLED, υπάρχει ακόμα και στα σημερινά μοντέλα;

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που παρουσιάζουν οι OLED οθόνες όμως, είναι το burn-in. Εάν κάποιο pixel μείνει αναμμένο σε ένα χρώμα για πολλές (χιλιάδες για να είμαστε ακριβείς) ώρες, τότε κολλάει για πάντα. Για να συμβεί αυτό βέβαια θα χρειαστούν πράγματι χιλιάδες ώρες παρατεταμένης έκθεσης στο ίδιο μοτίβο και οι κατασκευαστές σκαρφίζονται τρόπους (pixel refresh) για να μην κάνουν έντονο το πρόβλημα, μέχρι να το εξαλείψουν τελείως.

Οι OLED τηλεοράσεις αυτές τείνουν να έχουν εκπληκτικά χρώματα, και τέλειο μαύρο, αφού το pixel “σβήνει” εντελώς σε σκηνές με μαύρο χρώμα. Δεν είναι τυχαίο που στα κινητά με AMOLED οθόνες (παραπλήσιος τύπος) προτείνεται η χρήση σκουρόχρωμου φόντου ή dark mode, αφού έτσι μεγαλώνει αισθητά η αυτονομία της συσκευής.

Για να είμαστε ρεαλιστές, το burn-in είναι κάτι που πρέπει να αναφέρουμε αλλά πολύ πιθανόν να μην το δείτε ποτέ στη δική σας τηλεόραση. Δοκιμές από έγκυρα μέσα έχουν δείξει ότι το burn in δημιουργείται μετά από 6 ή και 7 χιλιάδες ώρες χρήσης με το ίδιο περιεχόμενο (το HUD από ένα game), κάτι ίσως απίθανο να συμβεί σε ένα gaming περιβάλλον, εκτός εάν μιλάμε για ‘αυτόν τον τύπο που παίζει δίχως αύριο ένα συγκεκριμένο game επί χρόνια‘.

Tip: οι πιθανότητες για burn in αυξάνονται όταν έχουμε τη φωτεινότητα στο τέρμα, οπότε για να έχετε το κεφάλι σας ακόμα πιο ήσυχο, μειώστε την, και μειώστε επίσης το χρόνο που απαιτείται για να μπει η τηλεόραση σε sleep. Θα κερδίσετε μακροπρόθεσμα.

Το OLED της LG (evo panel) έρχεται να ανταγωνιστεί ο τύπος της Samsung που ονομάζεται QLED, ή αλλιώς Quantum Dot OLED που προσπαθεί να φέρει όλα τα θετικά των OLED (βαθύ μαύρο, υψηλό contrast και τεράστιες γωνίες θέασης), σε περισσότερα χέρια, αφού χρησιμοποιεί LED backlight, ένα φιλμ quantum dots, ένα LCD matrix καθώς και ένα χρωματικό φίλτρο για να δημιουργήσει μια εικόνα.

Ρυθμός ανανέωσης (refresh rate) – Το παιχνίδι των αριθμών

Η ποιότητα της εικόνας δεν είναι το μοναδικό πράγμα που συναντάμε σε μια οθόνη ή τηλεόραση. Πέρα από τον τύπο του panel το δεύτερο πράγμα που παρατηρούμε όταν κοιτάζουμε μια τηλεόραση που προβάλλει περιεχόμενο εν κινήσει είναι ο ρυθμός ανανέωσης.

Ένας εύληπτος ορισμός είναι “το πόσο συχνά η οθόνη ‘σκανάρει’ και εμφανίζει στο panel πληροφορία”. Εάν η οθόνη μας μπορεί να δείξει περιεχόμενο στα 60Hz (60 καρέ το δευτερόλεπτο) αλλά μια ταινία είναι στα 24 FPS (οι περισσότερες δηλαδή), τότε το panel μας θα ρίξει τα καρέ στα 24, όμως εδώ έρχεται το marketing δαιμόνιο των κατασκευαστών.

Η αναλογία 1 FPS & 1 Hz είναι ίση στο SI μιας και τα δύο τους συμβαίνουν ανά δευτερόλεπτο, οπότε είναι ασφαλές να πούμε ότι τα 60 Hz είναι ίσα με περιεχόμενο 60 FPS (καρέ το δευτερόλεπτο).

Μιας και πολλές φορές δεν είναι ξεκάθαρο από τον κατασκευαστή, μπορούμε να μάθουμε τον ρυθμό ανανέωσης απλά κοιτάζοντας κάποιες περίεργες τιμές, ή ψάχνοντας στο internet, σε reviews και σε βάσεις δεδομένων με οθόνες όπως το flatpanelshd.com. Τα PQI που εμφανίζονται στις Samsung, είναι χοντρικά αναφορές για τα Hertz που υποστηρίζουν. Έτσι εάν στο μοντέλο βλέπουμε PQI με τιμές από 900 έως 3500 τότε το panel της είναι 60Hz, ενώ αν τα ξεπερνάει και φτάνει τα 4700 τότε αυτό σημαίνει ότι η τηλεόραση φέρει panel 120Hz.

Το υψηλό refresh rate είναι ιδανικό για games, αφού ο ρυθμός ανανέωσης είναι πιο ομαλός και η κίνηση πιο ρευστή στο μάτι, εάν το σύστημα μπορεί να δείξει παραπάνω από 60 καρέ. Τα PS5 και Xbox Series X/S μπορούν να δημιουργήσουν περιεχόμενο και στα 120FPS σε κάποια games, οπότε σε αυτή την περίπτωση θα απολαύσετε καλύτερο gaming σε μια τόσο γρήγορη τηλεόραση. Και ναι, θα μπορείτε να τα δείτε.

Τα 120Hz είναι σαφώς πιο εντυπωσιακά κατά το gaming, ωστόσο απαιτείται και το κατάλληλο PC ή τα PS5 και Xbox Series X/S που υποστηρίζουν τόσο πολλά καρέ στην 4K ανάλυση της τηλεόρασης. Τα 240Hz από την άλλη εμφανίζονται όλο και περισσότερο στις λίστες των κατασκευαστών και μέσα στο 2022 περιμένουμε κι άλλα για να πλημμυρίσουν τα μάτια μας με… smoothness.

Μερικά έξτρα

Αν και μεγάλο μέρος των specs που παίζουν ρόλο σε ένα gaming setup τα είπαμε παραπάνω, υπάρχουν σίγουρα πολλά που κατατάσσονται στα “extras”. Ο ήχος για παράδειγμα είναι κάτι που συνήθως δεν αφήνουμε στην τύχη του. Για τις τηλεοράσεις, η αγορά μιας ηχομπάρας είναι αρκετά σημαντική καθώς αυξάνει πολλές φορές την εμπειρία, ειδικά σε ταινίες και παιχνίδια.

Ακόμα και μια Stage 360 της Creative μπορεί να ανεβάσει την ποιότητα του ήχου και η πρώτη διαφορά που ίσως παρατηρήσουμε μετά από μια τέτοια προσθήκη είναι το μπάσο. Σε μια τηλεόραση, ο χώρος για ποιοτικά ηχεία είναι περιορισμένος και πολύ λίγες τηλεοράσεις κάνουν καλή δουλειά στο να μεταφέρουν με την απόλυτη διαύγεια κάθε λεπτομέρεια την κάθε σκηνή.

Από όλο αυτό αφήσαμε (εσκεμμένα) εκτός την ποιότητα κατασκευής και τις εγγυήσεις, όμως αυτό θεωρούμε ότι είναι κάτι που είτε θα πρέπει να το δείτε από κοντά, κοιτάζοντας κάποιο μοντέλο, είτε διαβάζοντας γνώμες από εξειδικευμένα media. Η υφή του πλαστικού, η ύπαρξη μετάλλου στο πλαίσιο και τη βάση είναι κάποια στοιχεία που ξεχωρίζουν σε πολλές τηλεοράσεις, όμως δε χρειάζεται να κρίνετε σκληρά μια τηλεόραση από την εμφάνιση.

Ένα εξίσου σημαντικό “έξτρα”, είναι το backlight bleeding που έχουν αρκετές τηλεοράσεις αλλά και monitors. Για πολλούς είναι και ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλές τηλεοράσεις, πλην των OLED που δεν έχουν κάποιον ενιαίο φωτισμό πίσω από το pixel array τους, αφού τα pixels είναι αυτόφωτα.

Τα gaming extras είναι κάτι που συναντάμε πλέον σε όλο και περισσότερα μοντέλα. Με τον ερχομό των next-gen κονσολών όπως το PlayStation 5 και το Xbox Series X οι κατασκευαστές τηλεοράσεων προσθέτουν κι άλλα χαρακτηριστικά για τους gamers, όπως το Variable Refresh Rate (VRR), το οποίο εμφανίζεται από την AMD και στο PC με την ίδια ονομασία και τέλος το Auto Low Latency Mode (ALLM), το οποίο απενεργοποιεί την επεξεργασία της εικόνας που γίνεται από τον Digital Signal Processor (DSP) της τηλεόρασης, προς μείωση του latency.

Παραπάνω βλέπετε τα modes που εμφανίζει το Xbox Series S/X σε μια high end 4K 120Hz τηλεόραση (Sony X900H). Φωτογραφία: Rtings.

Οι τηλεοράσεις που υποστηρίζουν τις εν λόγω τεχνολογίες έχουν και το νεότερο πρότυπο HDMI 2.1, όπου πλέον απαντάται σε σχεδόν όλες τις κάρτες γραφικών της αγοράς (AMD Radeon RX 6000, NVIDIA RTX 30 Series) και τις νεότερες κονσόλες, PlayStation 5 και Xbox Series X. Παρά το κομφούζιο που έχει δημιουργηθεί τελευταία σχετικά με το ποια τηλεόραση υποστηρίζει εν τέλει το HDMI 2.1, καλό θα είναι να κάνετε double check των specs προτού βάλετε κάποια τηλεόραση στο καλάθι, αφού υπάρχουν ακόμα αρκετές που παρουσιάζονται ως HDMI 2.1, ωστόσο φέρουν τις απλές HDMI 2.0.

Προτάσεις

Μερικές προτάσεις για όλα τα βαλάντια είναι οι εξής:

Νέο και πολυαναμενόμενο. Samsung S95B του 2022 QD-OLED, 4K 144Hz, HDMI 2.1 στις 55 ίντσες (Αναμένεται τον Μάϊο):

Έχει:

HFR (4K144 HDR10 @HDMI 2.1 x4)

HDMI VRR, FreeSync

ALLM

Value for Money. TCL C725 QLED, VA, 4K 60Hz, HDMI 2.0 του 2021 (Q3) στις 43 ίντσες: Από 396€.

Έχει:

LED backlight,

60Hz, VA panel

ALLM

Next-gen επιδόσεις. Neo QLED 4K 120 Hz, HDMI 2.1 (στην Ευρώπη με IPS panel) από 50 – 85 ίντσες: Από 989€.

Έχει:

Edge LED backlight

4K120 HDR10

HDMI VRR, FreeSync

ALLM

Προσιτό 120Hz. QLED, VA, 4K 120Hz, Samsung Q70A 55-85 ίντσες: Από 699€.

Έχει:

HFR (4K120 HDR10)

HDMI VRR (FreeSync)

ALLM

Συνοψίζοντας…

Για να καταλήξουμε, παραπάνω αναφέραμε όλα όσα μας νοιάζουν για την καλύτερη gaming εμπειρία. Ο τύπος του panel είναι σαφής. Εάν η τσέπη το αντέχει, πηγαίνουμε σε κάποια OLED, Quantum Dot OLED ή VA που είναι και οι πιο δημοφιλείς και μπορείτε να βρείτε αρκετά αξιόλογα μοντέλα με κόστος από ~400€ για 4K στις 43 ίντσες.

Με τον ερχομό του HDMI 2.1 έχουμε περισσότερες τηλεοράσεις για gaming στα 100-120 FPS, και γιατί όχι 144 Hz, ωστόσο εσείς που καταναλώνετε απλά περιεχόμενο όπως ταινίες και σειρές τότε είναι κατά μια έννοια δώρο άδωρο, και θα ήταν προτιμότερο να παραμείνετε σε κάποια πιο προσιτή, με 60Hz.

Αυτό που προτείνουμε, είναι να δείτε την τηλεόραση από κοντά και να κάνετε καλό έλεγχο των μοντέλων online – να ρωτήσετε φίλους και να χαζέψετε σε forums για ερωτήσεις που πιθανώς έχετε σχετικά με κάποιο μοντέλο. Η αγορά μιας τηλεόρασης είναι επένδυση, ωστόσο ανάλογα με τις απαιτήσεις σας υπάρχουν καλές ευκαιρίες στην περιοχή τιμών από 600 με 1000€. Από εκεί και έπειτα παίζει ρόλο η διαγώνιος, η ανάλυση και το panel. Το κόστος ξεπερνάει τα 1000€ όταν μιλάμε για νέα μοντέλα, συνήθως OLED, το λεπτό προφίλ και την κατασκευαστική λεπτομέρεια, τις συνδέσεις (HDMI 2.1 για 4K120) και τέλος τη διαγώνιο, οπότε ζυγίστε τα “θέλω” σας και κάντε την κατάλληλη επιλογή.